Hình ảnh hoa mai rực rỡ nở trên các góc phố và trong vườn nhà mang lại niềm vui cho các gia đình Việt Nam và là biểu tượng của sự thịnh vượng và may mắn trong dịp Tết Nguyên Đán. Trong bài viết này, Tiki Blog sẽ khám phá cách trồng và chăm sóc cây mai—loài cây được xem là biểu tượng của sự thịnh vượng và mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong dịp lễ Tết truyền thống.
Tổng Quan Về Cây Mai
Để hiểu rõ hơn về vẻ đẹp và ý nghĩa của hoa mai, hãy đi sâu vào nguồn gốc và những đặc điểm độc đáo của loài cây này:
Nguồn Gốc Của Cây Mai
Loài cây này thuộc họ Ochnaceae, chi Ochna. Có nhiều loài khác nhau, nhưng phổ biến nhất là Ochna integerrima (thường được gọi là "mai vàng") và Ochna serrulata. Cây này phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là ở miền Nam, trong dịp Tết Nguyên Đán. Cây chủ yếu phân bố ở dãy núi Trường Sơn, đồng bằng sông Cửu Long, và một số tỉnh miền Trung như Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa, và Phú Yên.
Đặc Điểm Của Cây Mai
Dưới đây là một số đặc điểm chính của cây mai tại điểm bán mai vàng
- Hình Dáng và Rễ: Mai vàng là loài cây lâu năm, có tuổi thọ trên 100 năm, cao lớn với vẻ ngoài uy nghiêm. Các cành cây chắc chắn, có thể được uốn theo sở thích, và lá mọc thưa, giúp cây thoáng khí tốt. Nếu được trồng từ hạt, cây có thể cao từ 20 đến 30 mét, với thân dày và rễ sâu, chắc chắn với các đường nét độc đáo.
- Lá: Lá cây có hình bầu dục, dài, nhọn, màu xanh sáng và bóng, với mặt dưới hơi vàng tạo sự tương phản nổi bật. Lá mọc xen kẽ dọc theo các cành, với các gân rõ ràng và mép lá có răng cưa nhỏ.
- Hoa: Hoa của cây mai là lưỡng tính, với cánh hoa, nhị hoa, và bầu nhụy trong cùng một bông hoa. Hoa mọc thành chùm ở nách lá, mỗi chùm có từ 3 đến 5 bông, mỗi bông có 5 cánh vàng sáng và hương thơm. Một số loại hoa mai có nhiều cánh hơn, từ 9 đến 10, được coi là hiếm và đẹp hơn. Khi hoa nở, các nụ xanh nhỏ xuất hiện gần gốc các cành. Khoảng một tuần sau, các nụ sẽ nở thành những bông hoa mai vàng sáng. Hoa có tuổi thọ ngắn, chỉ khoảng 3 ngày trước khi tàn. Không phải tất cả hoa mai đều kết quả. Nếu có, bầu nhụy sẽ phình to để chứa các hạt nhỏ màu đen khi hoa tàn.
- Mùa Nở: Hoa thường nở vào mùa xuân, trùng với dịp Tết Nguyên Đán, làm tăng màu sắc và hương thơm cho mùa lễ hội. Tùy thuộc vào thời tiết, hoa mai có thể nở sớm hoặc muộn hơn dự kiến.
Ý Nghĩa Của Hoa Mai Trong Dịp Tết
Dưới đây là một số ý nghĩa liên quan đến hoa mai trong dịp Tết:
- Đại Diện Cho Sự Thịnh Vượng, Giàu Có, và Xa Hoa: Người ta trưng bày hoa mai trong nhà để hy vọng một năm mới đầy may mắn và giàu có.
- Thể Hiện Sự Cao Quý, Thanh Lịch, và Hoành Tráng: Màu vàng sáng của hoa mai cũng tượng trưng cho niềm vui, hạnh phúc, và tinh thần đoàn kết và yêu thương.
- Biểu Tượng Của Sự Chịu Đựng, Ý Chí Mạnh Mẽ, và Tinh Thần Cao Quý: Thân cây thẳng, rễ sâu, và khả năng chịu đựng thời tiết khắc nghiệt và vẫn nở vào dịp Tết đại diện cho sự kiên trì, kiên nhẫn, và hy sinh.
Bạn có thể tham khảo bài viết: mua cây mai vàng
Các Loại Cây Mai Thường Gặp Ở Việt Nam
Dưới đây là những loại cây mai phổ biến ở Việt Nam:
Mai Trắng (Bạch Mai)
Đây là một loài cây cao, có thể đạt đến 15 mét, được tìm thấy ở Bến Tre, núi Bà Đen ở Tây Ninh, và Hà Tiên. Hoa tròn với 6-8 cánh trắng tinh khôi và nhị hoa màu vàng, trông giống hoa sứ. Loài này đòi hỏi kỹ thuật trồng và chăm sóc cao.
Mai Hồng (Hồng Mai)
Mai hồng là một cây nhỏ với tên khoa học là Jatropha pandurifolia, có chiều cao từ 1 đến 4 mét. Hoa có 5 cánh màu hồng nhạt với nhị hoa vàng sáng, mọc thành chùm ở ngọn cành. Mai hồng nở hoa quanh năm. Khi trái chín, nó sẽ chuyển màu nâu đen.
Mai Tứ Quý
Hoa này còn được gọi là mai nhị ngọc toàn tên khoa học Ochna atropurpurea. Đây là một loài cây có hoa nở quanh năm, với đặc điểm đặc biệt là nở hai màu khác nhau: vàng và sau đó là đỏ. Khi mới nở, mai tứ quý có 5 cánh vàng sáng. Sau khi cánh hoa tàn, đài hoa chuyển sang màu đỏ đậm, bao quanh nhị hoa giống như nụ hoa.
Hạnh Mai (Prune Blossom)
Còn được gọi là mai Nhật Bản, tên khoa học Prunes mume, đây là một cây nhỏ có chiều cao từ 6 đến 9 mét. Lá cây có hình bầu dục, rộng, nhọn, với mép có răng cưa. Hoa có 5 cánh, màu trắng hoặc hồng, mọc thành chùm ở ngọn cành. Quả khi còn non có màu xanh và chuyển sang màu vàng khi chín, với vị chua ngọt.
Mai Chiếu Thủy
Đây là loài cây lâu năm với tên khoa học Wrightia religiosa. Lá cây màu xanh nhạt, dài, mọc theo cặp. Cây cao khoảng 1,5 mét, có nhiều cành và gốc dày. Hoa có 5 cánh nhỏ màu trắng, mọc thành chùm, với hương thơm dịu nhẹ.